Cumhuriyet Mahallesi Sanayi Sitesi 2. Blok No: 13 Merkez - Denizli
TÜMOSAN, 1976 yılında motor tahrik ve aktarma organları ve benzeri teçhizatı üretmek amacıyla kurulmuş, ancak faaliyetlerini dizel motor ve traktör üretiminde yoğunlaştırmıştır. Türkiye'nin ilk dizel motor üreticisi olma özelliğini taşıyan TÜMOSAN, aynı marka ile üretilen traktörlere dizel motor sağlaması yanında TÜRK TRAKTÖR ve OTOYOL için de uzun yıllar dizel motor üretimi gerçekleştirmiştir. Müşterinin tüm beklentilerine cevap verecek kaliteli üretim ve mükemmele ulaşmak için sürekli değişim TÜMOSAN çalışanlarının ortak hedefidir.
Motor tahrik ve aktarma organları ve benzeri teçhizatı imal etmek amacıyla Bakanlar Kurulunun 05 Aralık 1975 tarih ve 75/10905 sayılı kararı alınmış olup merkezi Ankara olarak belirlenmiştir. Makine ve Kimya Endüstri Kurumu (MKEK), Türkiye Zirai Donatım Kurumu (TZDK), Şekerbank, Türkiye Denizcilik Bankası, Devlet Sanayi ve İşçi Yatırım Bankasının iştirakiyle, 23 Haziran 1976 tarihinde 100 Milyon TL sermaye ile TÜMOSAN, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuştur. Kurulan şirket Kamu İktisadi Teşebbüsü(KİT)niteliğindedir.
MKEK' na ait hisseler 13 Kasım 1984 tarihinde 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname(KHK) ile kurulan Ağır Sanayi ve Otomotiv Kurumuna (ASOK) devredilmiş, Yüksek Planlama Kurulunun 18 Nisan 1990 tarihli kararı doğrultusunda ve 233 Sayılı KHK'si hükümlerine istinaden bu kez ASOK hisseleri tekrar MKEK' na devredilmiştir.
Şirketin merkezi kuruluşta Ankara'da iken, Ekonomik İşler Yüksek Koordinasyon Kurulunun 12 Eylül 1984 tarih ve 157 sayılı Kararı ile şirketin merkezinin Konya olacağı belirtilmiş ve şirket merkezi fiilen 19 Eylül 1985 tarihinde Konya'ya nakledilmiştir.
Kuruluş ile birlikte 5 proje ele alınmış ve aşağıda adları geçen firmalarla lisans, mühendislik, ikmal, pazarlama ve eğitim anlaşmaları yapılmıştır:
Traktör Projesi: FIAT TRATTORI-İTALYA
Dizel Motorları Projesi: FIAT TRATTORI-İTALYA
Hafif Hizmet Dizel Motorları Projesi: MITSUBISHI-JAPONYA
Kamyon ve Ağır Kamyon Motorları Projesi: DAIMLER BENZ ALMANYA, VOLVO-İSVEÇ
Aktarma Organları Projesi: ZAHRADFABRIK (ZDF)-ALMANYA
TÜMOSAN tarafından ele alınan kamyon ve ağır kamyon dizel motorları projelerinin yürütülmesi 5 Nisan 1979 tarihinde kurulan ve sermayesinin % 82,8'i TÜMOSAN' a ait olan Aksaray Motor Sanayi ve Ticaret A.Ş.(AKMOSAN)' ne devredilmiştir. Ancak 18 Haziran 1984 tarih ve 18435 Sayılı Resmi gazetede yer alan "Kamu İktisadi Teşebbüsleri hakkında 233 Sayılı Kanun hükmünde kararname ile AKMOSAN, ASOK' a bağlanmıştır.
Ağır Kamyon Dizel Motorları Projesi için İsveç VOLVO Firmasına 4 Milyon İsveç Kronu lisans sözleşme bedeline karşılık 2.4 Milyon İsveç Kronu olarak ön ödeme yapılmıştır. Bu proje daha sonra BMC firmasına devredildiğinden alacaklar tahsil edilmiştir.
Aksaray'da yapımı üstlenilen 2 tip minibüs, midibüs ve pikap hafif dizel motorları ile ilgili olarak Japon MITSUBUSHI Firması ile lisans anlaşması yapılmış, anlaşma bedeli olan 300 Milyon Yen karşılığı 95.950.000 Yen ödenmiş, projenin yatırımı devletçe durdurulduğundan diğer ödemeler yapılmamıştır. 25.000 m2 kapalı sahası olan fabrika tesisleri inşaatı karkas halinde tamamlanmadan bırakılmıştır.
Aktarma Organları Projesi için ise Alman ZF Firması ile lisans sözleşmesi imzalanmış olup sözleşme bedelinin tamamı olan 5.525.000 Alman Markı firmaya ödenmiştir. Konya'da 20.000 m2 kapalı sahası olan fabrika binasının inşaatı karkas halinde tamamlanmadan bırakılmıştır.
Traktör ve dizel motorları projeleri için İtalyan FIAT Firması ile 7 Nisan 1977 tarihinde yapılan lisans anlaşması gereği TÜMOSAN 49-142 BG aralığında 3, 4 ve 6 silindirli dizel motor ve 8 tip traktör lisansına sahip olmuştur. Motor projesinin 1978 yılında yatırım programına girmesine ve motorun tamamına yakın bölümünün yerli olarak üretiminin amaçlanmasına rağmen, motor montaj ve test atölyesi 1981 yılında, motor bloğu, silindir kafası ana yatak kep imalat hatları yatırımı 1987 yılında tamamlanabilmiştir. Krank mili, biyel kolu ve kam mili gibi motorun diğer ana elemanlarının imalat hatları yatırımları gerçekleştirilememiştir.
Traktör üretimi kapsamında, traktör montaj atölyesi Aralık 1983'te, dişli kutusu, ön dingil mesnedi, arka kapak, aks kovanı ve transmisyon kutusu imalat hatlarından oluşan traktör mekanik atölyesi ise Nisan 1986'da faaliyete geçirilebilmiştir. 1987 ve 1992 yılları arasında traktör üretimine ara verilmiş, 1993 yılından itibaren yeniden başlanmıştır.
FIAT Firması ile Lisans Anlaşması Ağustos 1988 yılında sona ermiş ve anlaşma gereği TÜMOSAN kazandığı tecrübeler doğrultusunda kendi markası ile dizel motor ve traktör imalatına devam etmiştir.
Şirket 18 Ağustos 1998 tarihinde özelleştirme kapsam ve programına alınmış, MKEK' na ait şirket hisseleri Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'na devredilmiş ve bir yıl içerisinde özelleştirme işlemlerinin tamamlanmasına karar verilmiştir.
Şirketin 24 Nisan 2000 tarihinde yapılan ihalesine 4 firma katılmış, ihale sonucunda Anadolu Ortak Girişim Grubu birinci sırada ve Konya Selçuklu Ortak Girişim Grubu ikinci sırada yer almıştır. İhale sonucunda alıcı olarak belirlenen girişimcilere sırası ile yöneltilen satış sözleşmesinin belirlenen sürelerde imzalanmaması nedeniyle teminatları irat kaydedilmiş ve ihale olumlu olarak sonuçlandırılamamıştır.
İhale sonrasında faaliyetlerine kısıtlı olarak devem eden TÜMOSAN, 7 Şubat 2003 tarihinde Sümer Holding'e bağlanmıştır.
Özelleştirilmesi amacıyla ikinci kez ihaleye 2004 tarihinde çıkılmış ve TÜMOSAN varlık satışı ile ALÇELİK Çelik Yapı İnşaat San ve Tic. A.Ş. tarafından satın alınmış ve 1 Temmuz 2004 tarihinde devir teslim işlemi tamamlanmıştır.
TÜMOSAN Motor ve Traktör Sanayi A.Ş. 2004 yılında özelleştirilerek Albayrak Grup bünyesine katıldıktan sonra Albayrak Grubunun da firmaya verdiği destek ile yerlileştirme çalışmaları hızla devam etmiştir.
Firmanın merkezi İstanbul’da yer alıp, 1.600.000 metre karelik alan üzerine kurulu fabrikanın 93.000 metre karesi kapalı alan olmak üzere motor ve traktör üretimi gerçekleştirmektedir. Yılda 75.000 adet motor üretim kapasitesi, 45.000 adet traktör üretim kapasitesi ile beraber Türkiye’nin en büyük üretim tesisleri arasında ilk sıralarda yerini almaktadır. Firma şu an itibari ile 10 seri, 25 ana model altında 268 model çeşitliliğiyle traktör üretimi yapmaktadır. Aynı zamanda tarım makinaları motoru dışında; yat-marin, jeneratör ve forklift motorları üreterek müşterileriyle buluşturmaktadır.
Halka arz konusunda çalışmalara başlayan firma, 2012 yılında çalışmalarını başarı ile tamamlayarak İstanbul Borsasında işlem görmeye başlamıştır.
TÜMOSAN Motor ve Traktör Sanayi A.Ş. , 2013 yılında 100 beygir üstü olan 105 beygir motor güçlü 8105 modeli traktörünü müşterilerine sunmuş olup, çalışmalarında hiçbir zaman hız kesmeyerek 2014 yılında Türkiye’nin ilk yerli 115 beygir traktörünü üreterek müşterilerinin beğenisine sunmuştur.
TÜMOSAN Motor ve Traktör Sanayi A.Ş. 2014 yılında Altay Ana Muharebe Güç Grubu ihalesini kazanarak var olan Altay tankının motor ve transmisyon sistemi üreticisi olma gururunu kazanmıştır. Fakat; teknik destek ve askeri nitelikli kritik malzeme tedarik etmek durumunda olduğumuz firmaların ülkeleriyle beraber ambargo uygulamasına gitmesi ve TÜMOSAN tarafından mücbir sebepler nedeniyle yapılması istenen değişikliklerin SSM tarafından kabulünün gerçekleşmemesinden dolayı 24 Şubat 2017 tarihinde bu sözleşme karşılıklı olarak fesh edilmiştir. TÜMOSAN; Altay Tankı Güç Grubu Projesinde elde ettiği tecrübelerle, projenin yeni şartları dikkate alarak yeniden ihale edilmesi halinde en güçlü adayıdır.
Firma, 2015 yılı itibari ile faaliyet alanını genişleterek TÜMOSAN markalı Zirai Ekipman üretimi ve satışına başlamıştır. 2016 yılında ürün gamını genişleterek çalışmalarına devam eden TÜMOSAN, günümüz itibariyle 4 ürün grubunda 19 zirai ekipman 280’ den fazla model çeşitliliğiyle sektöre yenilik getirmiştir. TÜMOSAN aynı zamanda 2016 yılında kendi motorunu entegre ettiği TÜMOSAN markalı Dizel Forklift ve Elektrikli Forklift üretimi ve satışına başlamış olup müşterileriyle buluşmaktadır. Müşterilerin isteklerine göre farklı taşıma ve mast yüksekliklerine sahip ürünleri ile sektörde yeniliklerine devam etmiştir.
TÜMOSAN Motor ve Traktör Sanayi A.Ş., 2017 yılı itibari ile 94 bayi, 379 servis, 52 yedek parça bayisi ile müşterilerinin her zaman yanında yer almaktadır. Firma aynı zaman yurtdışında çalışmalarını günden güne ilerleterek 15 olan yurtdışı distribütörü sayısını arttırarak dünyanın her köşesinde müşterileri ile buluşma amacı taşımaktadır.
TUMOSAN
Ürün ve Hizmetler
TÜMOSAN, dizel motor ve traktör, zirai ekipman, dizel ve elektrikli forklift üretimi, pazarlama ve satışı ile müşterilerine etkin satış sonrası hizmet sunmaktadır. Üretilen dizel motorlar; Türkiye ve yurt dışındaki müşterileri tarafından traktör, otomotiv, temizlik ekipmanları, jeneratör ve deniz araçları üretiminde kullanılmaktadır.
Pazarlama
TÜMOSAN, ürünlerini yurt içi ve yurt dışında kurmuş olduğu bayilikler aracılığı ile pazarlamakta, pazarlama teşkilat merkezi İstanbul’da bulunmaktadır.
Üretim
TÜMOSAN, dizel motor ve traktör fabrikası Konya’da bulunmaktadır. Üretim 1.600.000 m2 alan üzerine kurulmuş olan 93.000 m2 kapalı alan içerisinde faaliyet göstermektedir.
Üretim Kapasitesi
TÜMOSAN, üç vardiyada 75.000 adet dizel motor ve 45.000 adet traktör üretim kapasitesine sahiptir.
AR-GE
TÜMOSAN, ürünlerinde müşteri memnuniyetini arttırmak, üretim maliyetlerini azaltmak, uygulanabilir yeni teknolojileri kullanmak amacıyla araştırma ve geliştirme faaliyetlerine önemli kaynak ayırmakta ve özel önem vermektedir. Fabrika, bünyesinde bulundurduğu mühendislik organizasyonu aracılığı ile üretilen motor ve traktörlere ilişkin modernizasyon ve geliştirme çalışmalarını yapmaktadır. Araştırma ve geliştirme çalışmaları İstanbul merkezli olarak sürdürülmektedir.
Teknoloji
TÜMOSAN, müşterilerine mükemmel ürünler ve hizmet sunabilmek amacıyla en son teknolojik gelişmeleri üretiminde kullanmak ve tüm çalışmalarında güncel, kabul görmüş bilgi işlem yazılımlarından faydalanmak için yatırımdan kaçınmamaktadır. Yeni ürünlerin geliştirilmesinde, prototip ürünler sanal ortamda oluşturularak seri üretime kısa zamanda geçilmesi sağlanabilmektedir.
Anahtar Kelimeler: tumosan, tumosan traktor, tumosan servis, tumosan traktor servis, tumosan motor, tumosan yetkili servis, tumosan ziraai aletler, tumosan forklift,